حکم شرعی رَحِم اجاره ای

حکم شرعی رَحِم اجاره ای چیست؟

 استفتائات مراجع عظام تقلید در خصوص این نوع از لقاح مصنوعی را  در ادامه می خوانید .

 آیت الله خامنه ای :

 پرسشها :

 الف ـ آیا لقاح آزمایشگاهی در صورتی که اسپرم و تخمک از زن و  شوهر شرعی باشد ، جایز است؟

 ب ـ بر فرض جواز ، آیا جایز است این کار توسط پزشکان اجنبی  صورت بگیرد؟

 و آیا فرزندی که از این طریق به دنیا می‏ آید ملحق به زن و شوهری  است که صاحب اسپرم و تخمک هستند؟

  ج ـ بر فرض که عمل مذکور فی‌نفسه جایز نباشد، آیا موردی که  نجات زندگی زناشویی متوقف بر آن باشد، از حکم عدم جواز استثنا  می‏شود؟

  پاسخها :

 الف ـ  عمل مذکور فی ‏نفسه اشکال ندارد ولی واجب است از مقدمات  حرام مانند لمس و نظر اجتناب شود .

 ب ـ  کودکی که از این طریق متولد می‏شود ملحق به زن و شوهری  است که صاحب اسپرم و تخمک هستند .

 ج ـ  گفته شد که عمل مذکور فی‌نفسه جایز است .

 آیت الله سیستانی :

 پرسش :

 لقاح مصنوعی از زن و مرد شرعی و گذاردن آن در رحم زن دیگر برای  باردار شدن حکمش چیست؟

 پاسخ :

  فی حد نفسه اشکال ندارد .

 آیت الله سبحانی :

 پرسش :

 هرگاه اسپرم زوج با تخمک زوجه تلقیح شود اما پرورش جنین در رحم  اجاره اى قرار گیرد ، حکم فرزند چیست؟

 پاسخ :

 فرزند یاد شده از آن زوج و زوجه است که از اسپرم و تخمک آنها متولد  شده است ولى نسبت به صاحب رحم اجاره اى احتیاط شود یعنى  این فرزند احتیاطاً نمى تواند با صاحب رحم و فرزندان او ازدواج کند. 

 پرسش :

 شوهرو همسر اسپرم و تخمک دارند ولى رحم قابلیت نگهدارى جنین  را ندارد ولذا اسپرم را با تخمک در بیرون تلقیح مى کنند و در رحم  اجنبیه (رحم اجاره اى) قرار مى دهند اگر این کار با مقدمات حلال  صورت گیرد جایز است؟ و آیا فرزند با این سه نفر(صاحب اسپرم،  صاحب تخمک، صاحب رحم) محرم است؟

 پاسخ :

 در صورتى که صاحب رحم اجاره اى شوهر نداشته باشد صاحب  اسپرم وى را در مدت نگهدارى جنین عقد موقت کند و فرزندِ صاحب  اسپرم و تخمک مى باشد و نسبت به صاحبِ رحم باید احتیاط کرد .

 آیت الله مکارم شیرازی : 

 پرسش :

 تلقیح اسپرم و تخمک زن و شوهر شرعى در خارج از بدن و جایگزینى  آن در رحم همان زن چه حکمى دارد؟ آیا کودک حاصل حلال زاده  است؟

 پاسخ :

 این کار ذاتاً اشکالى ندارد . ولى چون معمولاً مستلزم نظر و لمس  حرام است ، تنها در صورت ضرورت جایز مى باشد . (منظور از  ضرورت این است که مثلاً اگر این کار انجام نشود زندگى زناشویى آن  مرد و زن مختل ، و یا زن گرفتار بیمارى مى شود) و در هر حال فرزند  مذکور حلال زاده است .

 آیت الله صافی گلپایگانی :

 چنانچه ملازم با حرام از قبیل لمس و نظر نباشد فی نفسه مانعی  ندارد . 

 اما روش دیگر برای بارورسازی زوج های نابارور ،  تزریق  اسپرم مرد به رحم زنی غیر از همسرش  است که در  حکم شرعی این مورد بین فقها اختلاف  نظر وجود  دارد . برخی از مراجع تقلید به طور صریح این  کار را مجاز  ندانسته اند و برخی هم برای آن شروطی قائل  شده اند که  در ادامه مشروح آن را می خوانید: 

 آیت الله خامنه ای :

 پرسش :

 گاهی بعضی از زوج‏ها به علت عدم تخمک گذاری در زن که وجود آن  برای عمل لقاح ضروری است ، مجبور به جدایی شده و یا به علت  عدم امکان درمان بیماری و بچه‏دار نشدن ، با مشکلات زناشویی و  روحی مواجه می‏شوند ، آیا در این صورت جایز است که به روش  علمی از تخمک‏گذاری زن دیگری برای انجام عمل لقاح با نطفه شوهر  در خارج از رحم استفاده شود و سپس نطفه لقاح یافته به رحم آن  زن منتقل گردد؟

 پاسخ :

 گفته شد که عمل مذکور فی‌نفسه جایز است .

 آیت الله سبحانی :

 پرسش :

 خانمى ، تخمک براى بچه دار شدن ندارد ، لذا اسپرم شوهرش را با  تخمک زن دیگرى بارور مى کنند و در رحم این خانم قرار مى دهند اگر  این کار با مقدمات حلال صورت گیرد جایز است؟

 پاسخ :

  هرگاه زنى که اسپرم شوهر با تخمک او تلقیح شده ، زن شرعى او  باشد و در این صورت تخمک تلقیح شده را در رحم زن اول قرار دهند  اشکال ندارد و فرزندى که متولد مى شود براى زن صاحب رحم محرم  خواهد بود چون فرزند شوهرش است و اما اگر آن زن زوجه شرعى  نباشد چنین تلقیحى جایز نیست. 

  آیت الله سیستانی :

 پرسش :

 آیا قرار دادن نطفه مرد اجنبی در رحم زن اجنبیه فی نفسه جایز  است ؟ آیا این عمل شبیه به زنا نیست ؟

 پاسخ :

  جایز نیست ولی حکم زنا را ندارد .

 آیت الله مکارم شیرازی :

 پرسش :

 خانمى بر اثر تزریق آمپول ، از مرد بیگانه‌اى حامله شده ، (و به  اصطلاح رحم خود را اجاره داده) و پس از وضع حمل ، فرزند را به صاحب نطفه مى‌دهد . حکم این مسأله چیست؟ و فرزند ملحق به کیست؟ و از نظر ارث ، چگونه است؟

پاسخ :

 تزریق نطفه مرد اجنبى به زن اجنبى حرام است . و بچّه‌اى که از  ترکیب این دو نطفه متولّد مى‌شود ، حکم فرزند نامشروع دارد . ولى  اگر نطفه مردى را با نطفه همسر شرعى‌اش در خارج رحم ترکیب  کنند ، و در رحم زن دیگرى پرورش یابد ، فرزند مشروع و متعلّق به  صاحبان نطفه است . ولى این کار جز در موارد ضرورت ، اشکال دارد .

@JURISTIC_LAWYER